De Corona-crisis jaagt de handelsvolumes op de beurs flink omhoog en aanstaande vrijdag – 20 maart – komt daar nog wat extra bij. Naast de expiratie van opties – iedere derde vrijdag van de maand – zullen fondsmanagers moeten anticiperen op de nieuwe werkelijkheid na het weekend: op  maandag 23 maart opent de AEX in de nieuwe samenstelling na de jaarlijkse herweging. Tenminste, als het doorgaat. In de VS bijvoorbeeld is de herweging uitgesteld vanwege de marktomstandigheden. 

Voor de AEX is de herweging ingrijpend. Zwaargewichten Shell en ASML, die net als Unilever na de vorige herschikking ieder goed waren voor het maximale gewicht van 15 procent, zijn uit elkaar gegroeid. De weging van Shell was op de slotkoers van 17 maart gedecimeerd tot 7,8 procent, terwijl het gewicht van ASML toenam tot 20,2 procent. 

Herbalanceren zal voor forse handelsvolumes zorgen. Neem twee AEX-trackers, die van Vaneck en Ishares. Op dit moment hebben beleggers zo’n 500 miljoen euro in deze trackers gestoken. Als de beheerders het belang in ASML terug willen brengen tot 15 procent, dan wordt voor 26 miljoen euro aandelen verkocht, zo’n vijf procent van de gemiddelde dagomzet. 

In theorie leiden de verkopen tot koersdruk bij ASML en wordt Shell gestut. Voor ETF-houders levert dit een klein rendementsverlies op; de fondsmanager verhandelt gedwongen de aandelen Shell en ASML tegen een ongunstige prijs 

Dit rendementsverlies blijft onzichtbaar, omdat het automatisch verwerkt is in het koersverloop van de index. In de praktijk valt het effect echter enorm mee; gemiddeld mist een belegger maar een paar basispunten rendement per herweging. Dat valt in het niet bij de procent of meer aan kosten die actieve fondsmanagers in rekening brengen. Die laatste doen het overigens vaak slechter dan de index.